Thông thường thì nhãn ăn tươi. Nhãn còn
có thể chế biến thành nhãn khô, đóng hộp. Thừa Thiên - Huế có chè hạt
sen bọc cùi nhãn là món ăn rất hấp dẫn. Không những hấp dẫn người trong
nước mà còn hấp dẫn cả khách du lịch người nước ngoài.
Nhãn ăn ngon, lại là vị thuốc quí. ấy là
“Long nhãn”. Theo y học cổ truyền, “Long nhãn” vị ngọt, tính bình, bổ
tâm, bổ tỳ...là vị thuốc chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ, an thần, hồi
hộp, sợ hãi, hoảng hốt, các bệnh về thận, tim, phổi, ho, trĩ...cũng là
thuốc bổ nâng cao sức khoẻ rất tốt cho mọi người. Đặc biệt là đối với
người vừa ốm dậy hoặc làm việc quá sức cả về trí óc, chân tay. Thang
thuốc bổ Đông y thường không thể thiếu được Long nhãn.
Một thang thuốc của Trung Quốc sau đây chữa cho các bệnh kể trên :
Long nhãn 120g
Lá Dâu 80g
Đậu ván trắng 80g
Củ Mài 80g
Hạt Sen 120g
(Lá Dâu, Đậu ván trắng, củ Mài, hạt Sen
đem sao vàng, tán nhỏ). Cho vào nồi, đổ 2 bát nước sắc còn 1, chia làm
hai phần uống trong ngày sáng và chiều trước bữa cơm. Dùng cho đến khi
khoẻ thì dừng.
Long nhãn nấu cao đặc trộn với bột nếp
làm thành viên, uống vào sau hai bữa ăn hàng ngày, là thuốc bồi bổ sức
khoẻ rất tốt. Cũng có thể hoà thêm mật ong (loại thật) để bột vừa dẻo,
vừa khỏi dính tay. Đơn giản chỉ dùng Long nhãn không thôi sắc uống hàng
ngày cũng rất tốt. Uống liên tục mấy tuần liền trước khi đi ngủ vừa bổ
vừa chống được các bệnh nói trên. Một điều đặc biệc là Long nhãn không
hề có độc tố.
Về thành phần, cứ 100g cùi Nhãn thì có
86,3g nước; 0,9g Prôtit; 11g Gluxit; 1g Xenlulo. Ngoài ra còn có nhiều
muối khoáng và rất giầu Vitamin C. Cùi nhãn khi được chế biến thành Long
nhãn thì còn chứa 0,85% nước, trên 80% các chất tan trong nước gồm:
Glucoza (26,9%); Saccaroza (0,27%); A xit tartric (1,26%), chất có Nitơ
(6, 30%).
Hiện nay Nhãn của Việt Nam đang là mặt
hàng xuất khẩu có giá trị. Nhiều địa phương đã trồng Nhãn thay cây lúa
có thu nhập cao hơn nhiều lần góp phần xoá đói giảm nghèo có hiệu quả,
đời sống nông dân nhờ có Nhãn ngày một nâng cao. Nhiều gia đình nông dân
đã giàu lên rõ rệt... con cái được học hành đến nơi đến chốn. Họ không
nhìn Nhãn được mùa mà lo đồng trắng nước trong nữa.
Nhiều gia đình nông dân đã biết xây lò
sấy để bào chế Long nhãn. Kể ra cũng đơn giản. Quả Nhãn thu hoạch về, cứ
thế nhúng vào nước sôi hai phút rồi cho vào lò sấy. Đến khi quả Nhãn
khô vừa phải, lắc thấy kêu lóc cóc thì bóc vỏ, tách lấy cùi bỏ hạt đi
rồi lại tiếp tục cho sấy đến khi cầm không thấy dính tay là được. Nhiệt
độ sấy luôn giữ ở 50 - 60oC .
Lại một mùa Nhãn được mùa. Bây giờ làm gì còn có cảnh nhìn Nhãn sai quả mà phải lo ... đồng trắng nước trong !
Caythuocquy.info.vn