Ba ba thuộc lớp bò
sát, họ Rùa. Ba ba có nhiều loài nhưng ở nước ta thường gặp 4 loài: hoa,
gai, cua đinh và lẹp suối. Hiện nuôi ba ba đang được xem là hướng làm
giàu của nhiều bà con nông dân. Xin giới thiệu kỹ thuật nuôi ba ba lớn
nhanh của Trại giống ba ba HAI VÂN để bà con tham khảo.

1. Nuôi trong ao
- Diện tích: 100 – 600m2. Độ sâu: 1 – 1,5m. Độ trong: 30cm
- Nước sạch, cấp thoát nước chủ động,
yên tĩnh, gần nhà để dễ bảo vệ. Xung quanh ao, hay một phần của ao nên
để một phần đất làm vườn trồng cây bóng mát, cây ăn quả có giá trị. Vườn
là điều kiện sinh thái rất thích hợp với đời sống của ba ba nuôi trong
ao. Đáy ao có lớp bùn dày 10 – 20cm.
- Quanh ao, vườn xây tường cao 0,7 –
0,8m, đỉnh tường có gờ ngang rộng 10cm (ở phía lòng ao) để ba ba khỏi bò
đi mất. Khoảng cách giữa ao và tường bảo vệ tốt nhất để rộng 1 m và
trồng cây mướp, bầu bí, cây ăn quả làm bóng mát.
- Bờ ao dốc thoải, hay bắc cầu, tạo 1 – 2 lối cho ba ba dễ lên xuống phơi mình tắm nắng.
2. Nuôi trong bể xi măng
a) Thiết kế ao nuôi
Diện tích: trên 10m2. Nước sâu: 0,6 –
1m. Có cống tràn (miệng cống ngăn bằng lưới sắt) để giữ mức nước cố định
ở mức cao nhất, có cống tháo ở đáy thuận lợi để bớt công bơm, tát nước.
Quanh bể cũng nên để một khoảng đất trồng cây bóng mát, bắt cầu cho ba
ba lên xuống, thềm để ngập nước và thả kín bèo tây. Trường hợp nuôi
nhiều ba ba cỡ khác nhau phải làm nhiều ao, hay ngăn ao phân loại lớn bé
để nuôi riêng.
b) Thả giống
- Trước khi thả giống phải tẩy dọn ao, bể cho nước vào và thử nước ao như đối với ao nuôi cá thịt.
- Cỡ giống nuôi không dưới 50g/con,
tốt nhất là cỡ trên 100g/con. Giống thả nên đồng cỡ, và thả vào tháng 2 –
3 dương lịch. Thời gian nuôi trong năm tháng 4 – 11 dương lịch.
c) Mật độ nuôi
- Cỡ giống 50 – 100g thả 10 – 15 con/m2. Cỡ giống 200 g thả 4 – 7 con/m2.
- Thả mật độ dày khi ao (bể) có nước
lưu thông tốt, dồi dào thức ăn, trường vốn. Nếu mua chủa người bắt tự
nhiên cần chọn những con khỏe (khi lật ngửa có thể tự xấp lại ngay), con
không bị ốm yếu. Không chọn ba ba câu hay bị đánh điện vì loại này dễ
bị thương hay bị liệt dễ chết. Chọn ba ba có ngoại hình hoàn chỉnh,
không bi xây xát, chảy máu.
3. Thức ăn
- Bể, máng đựng thức ăn cho ba ba đặt
ổn định. Bệ được xây bằng gạch lát xi măng, trong ao nên có 2 – 4 bệ
máng đựng thức ăn (máng được đóng bằng gỗ có thành cao 5 – 10cm).
- Bệ, máng chìm ngập sâu 20cm. Có thể
dùng mẹt, nia treo ngập nước 20cm. Thức ăn chủ yếu là động vật (sống hay
đã chết) như: giun, ốc, hến, chua, cá, mỡ trâu bò, ruột, sà lách… phế
phẩm các lò mổ…
- Thức ăn phải vừa cỡ miệng ba ba, cho
ăn đều. Có thể chủ động gây thức ăn bằng cách nuôi cách nuôi cá mè, rô
phi, ốc vặn v.v… Chế biến thức ăn tổng hợp từ chất bột, cám bột cá,bột
đậu tương sao cho đạm tổng số 40 – 43%.
- Chú ý không dùng bột cá mặn hay cá tép đã ướp mặn.
- Lượng thức ăn hàng ngày khoảng 5 –
8% trọng lượng ba ba có trong ao. Trước khi cho ăn phải dọn sạch sàn bệ,
maág cho ăn. Điều chỉnh thức ăn theo thời tiết để tránh bị lãng phí ảnh
hưởng đến chất nước. Ba ba ăn khỏe, hoạt động mạnh khi nhiệt độ nước từ
22 – 32 độ C, trên 35 độ C ít ăn hoặc ngừng ăn, dưới 12 độ C ngừng ăn.
- Ở miền Bắc, trước khi vào mùa đông
cho ăn thức ăn giàu dinh dưỡng và có độ béo cao như mỡ trâu, mỡ bò… để
nó tích lũy mỡ dùng trong mùa đông. Ao nuôi ba ba với độ thưa có thể kếp
hợp nuôi cá mè, trôi, trắm, chép… nuôi ốc trong ao làm thức ăn cho ba
ba, sẽ không gây hại với ba ba mà còn tăng hiệu quả kinh ết của ao nuôi.
4. Quản lý, chăm sóc
- Chống bắt trộm, đề phòng ba ba đi
mất nhất là những ngày mưa to, gió lớn, lúc mới thả giống, nước chảy dễ
kích thích, dễ cắn câu… chỉ cần sơ xuất là mất cả đàn.
- Đặc biệt phải đảm bảo yên tĩnh, hạn chế tháo nước, đánh bắt gây hoảng sợ.
- Nước ao sạch, không để bị thối bản.
- Nuôi ba ba trong mùa đông tháng 12 –
3 năm sau, ngoài biện pháp cho ăn tích cực trước màu đông và trong
những ngày nắng ấm, cần có biện pháp chống rét như dân cao mực nước, thả
bèo tây 1/2 diện tích ao.
5. Thu hoạch và vận chuyển
- Thu tỉa: Có thể xuống ao mò bắt, keé
lưới, cất vó hay chặn lối từ vườn xuống ao trực tiếp bắt. Thu toàn bộ:
Tháo cạn, tát ao để bắt. Mùa thu hoạch chủ yếu vào tháng 11 – 12 và
tháng 1 dương lịch, mùa này nhiệt độ thấp, tỉ lệ sống cao.
- Vận chuyển ba ba: Vận chuyển gần có
thể chứa chúng vào bao tải thưa, dùng xe đạp, xe máy. Khi đi xa cần chứa
vào sọt hay thùng gỗ thoáng, lót bèo giữ ẩm, xếp một lượt bèo một lớp
ba ba tốt nhất là cho vào sọt, thùng chia làm nhiều ô, dùng ô ô hay máy
bay, tàu hỏa. Quá trình vận chuyển thao tác cần nhẹ nhàng, tráng xây
sát.
Kỹ thuật nuôi ba ba thịt trong ao và trong bể xi măng – Theo Trung tâm khuyến nông Quốc Gia, KHKTNN,